蘇天明 菲律賓旅行記 (1959)

 

 首頁/  English / Japanese Entries/ 本土信徒 / 史話 / 家論述 / 宣教師 / 外國神父修女 / 原住民 日人列傳 / 賴永祥著作 馬偕周邊 / PCT/  劉家雜錄

蘇天明撰 《Ka-têng ê Pêng-iú /家庭的朋友》23期1960年1月 P.38-43。
台語白話字。 蘇天明牧師於1959年11月4-11日訪問菲律賓民答那峨島納卯市。 

Hui-li̍p-pin lú-hêng-kì / 菲律賓旅行記
LA̍P-PÁU CHHĪ CHI̍T LÉ-PÀI / Davao ( 納卯) 市一禮拜
11 ge̍h 4 ji̍t chá-khí 5 tiám 20 hun kàu chit ê só͘-chāi, kàu 11 ge̍h 9 ji̍t àm-sî 12 tiám póaⁿ lī-khui chit ê tē-hng, chi̍t lé-pài kú tī chia chòe kang, múi ji̍t chū-hōe 2 hôe, chó-thian cha-keng pôe-lêng, àm-sî pò͘-tō.
Chit ê tó-sū kiò chò MINDANAO (民答那峨)sī Hui-li̍p-pin kok tē 2 tōa ê, iā-sī tē-it lâm-hong ê só͘-chāi, tó-sū tāi-iok ū Tâi-oân ê 3 pōe, Davao ( 納卯) séng, tāi-khài ū Tâi-oân ê tōa, sī chi̍t ê tó-sū chi̍t séng. Davao chhī ( 納卯市)ê khu-he̍k thiaⁿ-kìⁿ kóng sī sè-kài tē-it tōa ê to͘-chhī in ū iōng 2 kù chhiò-ōe lâi hêng-iông hit ê khu-he̍k ê khoah.(1) Chhī-ni̍h ê lāu-kâu pí lâng khah chōe. (2) Iâ-á chhiū(椰仔樹)pí tiān-hóe thiāu khah chōe, chèng-bêng chit ê chhī ū pau-koat chin khoah ê soaⁿ tiûⁿ tī teh, ū chi̍t-ji̍t chē khì-chhia tùi lé-pài-tn̂g(chhī-lāi 市內)chhut-hoat kàu chit-bīn ê soaⁿ-téng, keng-kòe 75 hun cheng ê lō͘, hit ê khu-he̍k ( 區域 ) iáu-bōe thàu, chhin-chhiūⁿ án-ni sì-bīn ê khoah sī lōa-khoah chiū chai-iáⁿ, khu-he̍k chiah-ni̍h khoah, chóng-sī jîn-kháu (人口) chí-ū 5 bān lâng nā-tiāⁿ. Tâi-oân ê peh-sìⁿ nā lâi khì hia khiā, si̍t-chāi kàu-gia̍h thang seng-oa̍h.
Chit ê tē-hng put-chí kò-iūⁿ, in teh lim-chia̍h ê chúi m̄-sī chū-lâi chúi(自來水), iā m̄-sī tē-hā chúi(地下水), chiū-sī thian-lâi chúi(天來水)che sī góa kā i hō ê miâ, ke-ke hō͘-hō͘ ê piah-thâu, chúi-piⁿ ū iōng iân-phiáⁿ chòe chi̍t ê chúi kui, lo̍h-hō͘ ê sî tùi chhù-téng iōng chúi-chô khioh-ji̍p chúi kui, lâi chòe ji̍t-siông ê lō͘-iōng, thiaⁿ-kìⁿ kóng sī tē-hā chúi bōe lim-chia̍h tit, ūi-tio̍h án-niSiōng-tè te̍k-pia̍t thè in ū-pī, thiⁿ lâi ê chúi hō͘ in thangiōng, tāi-khài múi-ji̍t êàm-sî chiū lo̍h-hō͘ ji̍t-sî hó thiⁿ, hō͘-chúi chhiong-chiok, lâng kap si̍t-bu̍t tit-tio̍h iúⁿ-chhī.
Tī chia chhōe tio̍h 2 ūi Tâi-lâm tióng-êng lú-chú tiong-ha̍k(台南長榮女子中學,Chêng ê tiúⁿ-lp kàu lú-o̍h)ê chhut-sin chiá, khó-sioh in lóng sī chiúⁿ-kóaⁿ lâng, koh ū chi̍t-ūi Tâi-lâm lâng ê N̂g thài-thài (黃太太 ), kin-nî 70 hòe, i kap góa saⁿ-bat liáu-āu, siông-siông chhōe góa chē ài thiaⁿ, ài mn̄g Tâi-oân ê siau-sit, te̍k-pia̍t sim-sim liām-liām ài tò-lâi Tâi-oân, iā bóe chōe-chōe Hui-li̍p-pian lâng chò ê chia̍h-mi̍h lâi sàng góa chia̍h, sui-jiân m̄ saⁿ-bat iáu-kú thiaⁿ-kìⁿ sī Tâi-oân lâng, chiū chin chhin-bi̍t, chit ūi lāu chí-mōe iáu bōe sìn Chú, i ê kiáⁿ-jî tī Tâi-oân, góa ū bián-lē i tio̍h sìn Chú, chiong-lâi tī thiⁿ-ni̍h chài-hōe.
La̍p-báu chhī ū chi̍t keng Hā-gú ê Ki-tok kàu-hōe, góa ē thang lâi kàu chit ê só͘-chāi, chiū-sī chit keng kàu-hōe ê Siō Khèng-chiong bo̍k-su (邵慶章牧師)tī Baguio hōe-gī ê sî chhiáⁿ góa ê. Kám-siā Thiⁿ-pē ín-chhōa góa kàu chit keng kàu-hōe lâi ha̍k-si̍p.
1936 nî ū tùi Kó͘-lōng-sū (鼓浪嶼)Iok-tek ha̍k-hāu chhut-sin ê chí-mōe tī chia khai-sí Chú-ji̍t-o̍h ê kang-chok, 1941 nî Jit-pún kun chiàm-léng ê sî, Chú-ji̍t-o̍h thè kàu soaⁿ-téng khì, tī hia kè-sio̍k hit sî Tân Iok-pek hiaⁿ-tī (陳i約伯兄弟) tô-lān kàu chit só͘-chāi, tī hia saⁿ-kap chū-chi̍p chiâⁿ-chòe ka-têng kàu-hōe, chiong-chiàn āu tùi soaⁿ-téng lo̍h-lâi, ū Bí kun ê bo̍k-su lâi chhōe Tiong-kok lâng saⁿ-kap ha̍p-chok, āu-lâi N̂g Eńg-tiông hiaⁿ-tī iā poaⁿ lâi, kè-sio̍k chhiáⁿ chōe-chōe ūi ê kang-lâng lâi chia khui hōe, sī chioh ka-têng chòe chū-hōe ê só͘-chāi, iā bat chioh Hui-li̍p-pin lâng ê lé-pài-tn̂g chòe lé-pài, 1949 nî 3 ge̍h ū 4 ê lâng, chiū sī 2 ê chí-mōe kap N̂g Eńg-tiông kap chū-chāi tī hia ê Tiong-kok léng-sū(Bi̍t Sek-thióng léng-sū)tē 1 chhù chū-chi̍p sī Bi̍t léng-sū káng-tō, í-āu ū soan-tō-hōe ê saon-kàu-su lâi, chit ê kî-kan ū Lîm Kang-súi i-seng (林江水醫生) ê tit-kiù. Tân Iok-pek hiaⁿ-tī tùi San-pò-jīn poaⁿ lâi chiâⁿ-chòe ki-pún hōe-iú, soan-tō-hōe ê soan-kàu-su kàu chia chòe kang lóng sī tùi Hui-li̍p-pin lâng thoân-tō, só͘-í chū-hōe sī Hui-li̍p-pin lâng kap Tiong-kok lâng ha̍p chòe hóe.
Aū-lâi ū Lo̍k Tek-sim soan-kàu-su, kàu chia í-āu Tiong-kok lâng ê lé-pái chiah ū kap Hui-li̍p-pin lâng hun-khui. 1951 nî 6 ge̍h chèng-sek cho͘-chit kàu-hōe, chi̍t ê soan-kàu-su ti̍t-ti̍t chai-pôe kàu 1953 nî ê chhun-thiⁿ, chhe-hōe ê chóng-pō͘ beh tiàu i tò-khì, só͘-í i teh chhōe hō͘-jīm chiá.
Bí-kok kui-chèng kàu-hōe (美國歸正教會) Lí Hoa-tek bo̍k-suū chhōa Siō Khèng-chiong bo̍k-su tùi chia kòe,(Siō bo̍k-su tī 1952 nî 10 ge̍h tùi Bí-kok liû-he̍k tò-lâi)in beh chhiáⁿ Lí bo̍k-su káng-tō, Lí bo̍k-su niū Siō bo̍k-su káng 2 ji̍t koh sòa 2 ji̍t, liáu-āu 33 lâng khui hōe 30 lâng chàn-sêng beh chhiáⁿ Siō bo̍k-su lâi chòe kang 1 nî, tē 2 chhù koh phì i 1 nî, āu-lâi phèng i chit-jīm 2 nî, 1953 nî 2 ge̍h kàu 6 ge̍h bô bo̍k-chiá. 1953 nî 6 ge̍h Siō bo̍k-su hù-jīm.
Sio bo̍k-su bōe khì ê í-chêng in chiū bō͘-koan 2 bān kho͘ (sǹg bí-kim kong-tēng sī 1 bān kho͘)bóe chi̍t tè thó͘-tē 7700 peng hong-chhioh,(30 gōa ê sìn-tô͘ hiàn ê)beh chòe kiàn-tio̍k lé-pài-tn̂g ê lō͘-iōng, tông sî ū chioh jîn-ke khai-pān iù-tī-hn̂g, ū 20 gōa ê ha̍k-seng.
Siō bo̍k-su chiū-jīm āu, sī kè chioh só͘-chāi chòe Chú-ji̍t-o̍h āu-lâi cho͘-chit ê só͘-chāi Chú-ji̍t-o̍h kiàn iù-tī-hn̂g.
1955 nî kám-kak bô lé-pài-tn̂g bōe ēng-tit, tī hit nî ê 9 ge̍h té tēng-ki lé, 1956 nî ê Koh-oa̍h-cheh iáu-bōe hó, kàu 1957 nî 1 ge̍h 8 hō hiàn-tn̂g, pài-tn̂g ê thó͘-tē sī cho͘ iōng ê, ū 1100 peng-hong chhioh, kiàn-tio̍k hùi 5 bān kho͘ (kong-tēng ê bí-kim sī 2 bān 5 chheng kho͘), 1958 nî iù-tī-hn̂g hoat-tián kàu 160 miâ, hit sî kám-kak bô pān sió-o̍h bōe ēng-tit. 1958 nî khui hōe-oân tāi-hōe, koat-tēng kiàn-siat sió-o̍h, chiū tī í-chêng só͘ bé ê thó͘-tē kiàn-siat ha̍k-hāu chi-chhut 6 bān gōa kho͘ (sǹg kong-tēng ê bí-kim 3 bān gōa kho͘).
Hiān-sî kàu-hōe ê tiúⁿ-ló ū 2 miâ, chip-sū lâm 3 ê lú 3 ê, Chú-ji̍t-o̍h ha̍k-seng 260 miâ kàu-oân 10 gōa ê, Chheng-liân Thoân-khè 40 gōa ê, Pò͘-tō-tūi 10 gōa ê, Hū-lú-hōe 70 gōa ê, í-gōa ū Sèng-koa-thoân, Siàu-liân Thoân-khè.
Chi̍t keng kàu-hōe chòe tōa ê khùi-la̍t sī tī kî-tó, Siō bo̍k-su sī chi̍t ê khiam-pi kî-tó ê kang-lâng, chheng-liân thoân-khè tī múi lé-pài téng-po͘lé-pài soah koh chū-chi̍p teh chòe kî-tó ê kang-chok, pài 2 hū-lú kî-tó-hōe, pài 3 it-poaⁿ ê kî-tó-hōe, pài 5 tī chhī-gōa pò͘-tō, lé-pài àm tī pài-tn̂g pò͘-tō, hōng-hiàn tha̍k sîn-ha̍k ê chheng-liân ū 6 miâ, 2 ê tī Bí-kok, 4 ê tī Sèng-keng ha̍k-īⁿ, niá sé-lé ê sìn-tô͘ ū 100 miâ chó-iū, múi Chú-ji̍t ê lé-pài ū 80-140 miâ ê chū-hōe, sió-o̍h ū 170 miâ ê ha̍k-seng, ū kià-sià, 2 tâi kau-thong khì-chhia, iù-tī-hn̂g iā ū kau-thong khì-chhia, iù-tī-hn̂g kap sió-o̍h ū kà Eng-bûn, Tiong-bûn, lán khòaⁿ hok-im ê chéng-chí cháiⁿ-iūⁿ teh sêng-tióng tī chit ê só͘-chāi, hit ê iàu-sò͘ sī ū hó ê kang-lâng, kam-goān chia̍h khó͘ óa-khò kî-tó kap sìn-sim lâi ín-chhōa hōe-iú, só͘-í chi̍t lé-pài kú tī chia ha̍k-si̍p chōe-chōe kang-chok ê kong-khò.
Tī chia tāi-khài ū 5000 miâ hôa-kiâu Tiuⁿ Bōng-lîn léng-sū thiaⁿ-kìⁿ góa tùi chū-iû chó͘-kok khì, chin hoaⁿ-hí khui chū-chhan hoan-gêng, hō͘ góa ke-thiⁿ chhut-hōa ê khoài-lo̍k, bōe-kì-tit lú-tô͘ ê hn̄g, kám-kak chin chhin-bi̍t.
See Translation  

 首頁Home/ 本土信徒總檔 / 教會史話總 / 宣教師人物總檔 / 外國神父修女列傳 / 日人列傳總檔 / 原住民信徒 /  諸家論述